Bu ulkeye her turden yurdum insani geliyor...
Okumaya, evlenmeye, calismaya, gezmeye -- oluk oluk Turk akiyor Amerika'ya.
Ne demis James Thurber? "Tecrube, yedigimiz kaziklarin bileskesidir". Tamamiyla olmasa da coguna katiliyorum, cunku kazik yemeyi aza indirmenin bir yolu da onceki kaziklara veya gozlemlere dayanarak onyargilar olusturmaktir. Iyi bir seydir demiyorum onyargi sahibi olmak, sadece bunun bir savunma mekanizmasi oldugunu vurgulamaya calisiyorum.
Neyse simdi benim amacim, ABD'ye gelen Turklerin gorunce sasirdigi ve yaptiklariyla da diger insanlari sasirttigi ornekleri sunmak. Bu listeyi bir okuyun, sonra bana gozlemlerimin yanlis oldugunu soyleyin. Hem Turk insanimiz hem de Amerikalilar icin cesitli onyargilarim olusmus olabilir, kabul ediyorum. Tabii ki bu listeye yazdigim seylere istisna teskil eden bir cok ornek de gormuslugum vardir, o da kabul. Ama istisnalar kaideyi bozmuyor, bu davranis orneklerini artik yuzlerce kere tekrar eden desenler ("pattern") seklinde gorunce insan ister istemez bir profil cikartiyor. Turk dedigin sunu yapar, Amerikali dedigin soyle tepki verir, Asyali dedigin araba kullanmaktan anlamaz filan gibi bir gozleme dayali onyargi olusuyor ister istemez.
Gel bakalım arkadaşım, otur şöyle ve soluklan... Amerika'ya gelmişsin, geleceksin veya gelmenin hayalini kuruyorsun. Kafanda birçok soru var, belki sorunun var, belki de yol yordam öğrenmek istiyorsun. Son durak burası arkadaşım. Neredeyse 20 senedir ABD'de, Güney Kaliforniya'nın güzide bir şehrinde yaşıyorum. Sen sor ben anlatayım, ya da ben anlatayım sen dinle...
30 Nisan 2012
24 Nisan 2012
ABD'ye Giriş ve Gümrük İçin Uçakta Doldurulacak Formlar
Amerika'ya gelirken klasik olaydir... Ucaginizin ABD topraklarina inis yapmasina kisa bir sure kala hostes bacilarimizdan birisi elinde bir tomar form ile sira sira dolasarak her yolcuya ikiser tane form dagitir. Genelde ABD'ye ilk kez gelen veya Ingilizcesi cok iyi olmayan yolcular panige kapilirlar ve bu 2 formun nasil doldurulacagini etraftaki diger yolculara veya yakalayabildikleri hosteslere sormaya baslarlar.
Pek hos bir durum degil tabii ki... Kalem arayan mi istersin, lisedeki gibi birbirinden kopya cekerek formlari doldurmaya calisanlar mi istersin -- hepsinden bolca mevcuttur.
Peki ya sen bu duruma dusecek, panik icinde saga sola kosturacak misin emmoglu (veya emmkizi)? Tabii ki HAYIR!
Senin arkanda aslanlar gibi ABD USTASI var bunu bilesin! Oyle oradan buradan kopyalanmis, kulaktan kulaga degise degise anlamini yitirmis yarim yamalak bilgilere degil tecrubeyle sabit, arastirmayla teyit gerceklere ulastin iste - aferin.
Pek hos bir durum degil tabii ki... Kalem arayan mi istersin, lisedeki gibi birbirinden kopya cekerek formlari doldurmaya calisanlar mi istersin -- hepsinden bolca mevcuttur.
Peki ya sen bu duruma dusecek, panik icinde saga sola kosturacak misin emmoglu (veya emmkizi)? Tabii ki HAYIR!
Senin arkanda aslanlar gibi ABD USTASI var bunu bilesin! Oyle oradan buradan kopyalanmis, kulaktan kulaga degise degise anlamini yitirmis yarim yamalak bilgilere degil tecrubeyle sabit, arastirmayla teyit gerceklere ulastin iste - aferin.
10 Nisan 2012
Amerika'da Lokanta Adabı
Amerika'da Bahsis Olayi
Turkiye'de bahsis kriteri nedir bilemiyorum... Sanirim kafamiza gore bir-iki lira atiyoruz, cok cancanli bir lokantaysa daha kallavi bahsis birakabiliyoruz vesaire -- ama belirli bir kriter ve beklenti yok bildigim kadariyla.
Amerika'da ise bahsis konusunda belli kriterler var. Aciklayalim:
1) Servis rezaletse, siparisleriniz cok uzun sure sonra geldiyse, garson sizinle ilgilenmediyse, kaba davrandiysa, vs. yuzde 0 (0%) bahsis birakin ve mudurle konusmak istediginizi soyleyin. Cogu zaman yediginiz yemek icin sizden para istemeyeceklerdir.
2) "Buffet" denilen acik bufe lokantalarda zaten servisi kendiniz yapiyorsunuz, garsona dusen tek is belki iceceklerinizi getirmek ve tabaklari kaldirmak oluyor. En fazla yuzde 5 (5%) bahsis birakin toplam hesabin ustune. Fast-food lokantalarda ise (McDonald's gibi) zaten garsonluk bir olay yok, bahsis filan vermeyin.
3) Servis orta karar ise, cok sinirinizi bozmuyor ama mesela lokantanin yogunlugu gibi elde olmayan sebeplerden dolayi hizmet aksiyorsa yaklasik yuzde 10 (10%) bahsis yakisir.
4) Servis bayagi iyi ise yuzde 15 (15%) normal bahsis miktaridir.
5) Servis ucup kaciyorsa, beles yiyecekler icecekler geliyorsa, nazik ve ilgili bir garsonunuz varsa verin yuzde 20 (20%) arkadasim. Helali hos olsun.
Turkiye'de bahsis kriteri nedir bilemiyorum... Sanirim kafamiza gore bir-iki lira atiyoruz, cok cancanli bir lokantaysa daha kallavi bahsis birakabiliyoruz vesaire -- ama belirli bir kriter ve beklenti yok bildigim kadariyla.
Amerika'da ise bahsis konusunda belli kriterler var. Aciklayalim:
1) Servis rezaletse, siparisleriniz cok uzun sure sonra geldiyse, garson sizinle ilgilenmediyse, kaba davrandiysa, vs. yuzde 0 (0%) bahsis birakin ve mudurle konusmak istediginizi soyleyin. Cogu zaman yediginiz yemek icin sizden para istemeyeceklerdir.
2) "Buffet" denilen acik bufe lokantalarda zaten servisi kendiniz yapiyorsunuz, garsona dusen tek is belki iceceklerinizi getirmek ve tabaklari kaldirmak oluyor. En fazla yuzde 5 (5%) bahsis birakin toplam hesabin ustune. Fast-food lokantalarda ise (McDonald's gibi) zaten garsonluk bir olay yok, bahsis filan vermeyin.
3) Servis orta karar ise, cok sinirinizi bozmuyor ama mesela lokantanin yogunlugu gibi elde olmayan sebeplerden dolayi hizmet aksiyorsa yaklasik yuzde 10 (10%) bahsis yakisir.
4) Servis bayagi iyi ise yuzde 15 (15%) normal bahsis miktaridir.
5) Servis ucup kaciyorsa, beles yiyecekler icecekler geliyorsa, nazik ve ilgili bir garsonunuz varsa verin yuzde 20 (20%) arkadasim. Helali hos olsun.
3 Nisan 2012
ABD'ye Turist Olarak Geleceklere Usta'dan Öğütler - 3
ABD'de Urun Iadeleri:
Aldiginiz herhangi bir urunden memnun mu degilsiniz?
Kozmetik urun alerji mi yapti? Ya da ayakkabi cok kisa surede yiprandi mi?
Aldiginiz yere iade etme sansiniz da yok cunku urunun fisini saklamadiniz, kredi kartinizin kayitsiz sartsiz urun fiyatini iade etme ozelligi yok (bkz. American Express - ABD'ye Turist Olarak Geleceklere Usta'dan Öğütler - 2 ) veya urunun garanti suresi coktan doldu ve
uzerinden aylar gecti... Dolayisiyla urunu aldiginiz magazanin satis garantisi disindasiniz, bu durumda tek sansiniz uretici firmayi zorlamak.
Dert etmeyin! Eger urun markasi piyasada iyi bilinen bir
markaysa ve uzerinden yillar da
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)